Έχουμε γράψει πλείστες φορές, σε διάφορα κείμενα και κριτικές, ότι το post-rock σαν μουσικό ιδίωμα χαρακτηρίζεται πλέον από έναν φορμαλισμό, από μια συνθετική ευκολία και συμβατικότητα ∙ ότι,λίγο-πολύ, ο ακροατ@ (με ή δίχως κριτική διάθεση) ξέρει τί να αναμένει από μια post-rock δουλειά – ή, ακόμη κι αν προχωράει στην ακρόαση χωρίς προκαταλήψεις, μπορεί εύκολα να σχηματίσει μια συνολική (και συχνά σωστή) εικόνα από τα πρώτα λεπτά της ακρόασης.

Σε γενικά πλαίσια, αυτό δεν έχει αλλάξει. Παρατηρούμε διάφορα συγκροτήματα να προχωράνε σε διάφορους ηχητικούς πειραματισμούς, εν είδει εξέλιξης του ήχου τους, οι οποίοι εν τέλει απλά προδίδουν ένα έλλειμμα φαντασίας – έλλειμμα που τροφοδοτείται κι από ένα αντίστοιχο έλλειμμα εκτίμησης αλλότριων μουσικών ακουσμάτων (δεν θα κάνω λόγο για έλλειμμα «παιδείας» – η σύναψη αυτή χρησιμοποιείται σε πάμπολλα συγκείμενα ως φάρμακο δια πάσα νόσο και μαλακία, αποκρύπτοντας εντέχνως ότι απορρέει από μια ακραία ολοκληρωτική νοοτροπία) ως προς την ουσία τους, ή και την τεχνική τους ακόμα, εκτελεστική, συνθετική και στουντιακή. Εύκολες – ή, ακόμη καλύτερα,άκοπες – λύσεις δεν υπάρχουν, όπως δεν υπάρχουν όσον αφορά το οτιδήποτε. Απ’την άλλη μεριά, ωστόσο, είναι ενθαρρυντικό ότι υφίσταται ακόμη η διάθεση για εξέλιξη, δημιουργία και αναδημιουργία. Δείχνει, ίσως, ότι και οι ίδιοι οι συντελεστές συνειδητοποιούν το τέλμα στο οποίο βρίσκεται το ιδίωμα, αλλά ότι, παρ’ όλα αυτά, επιθυμούν να συμμετάσχουν στη μετεξέλιξη του, όσο κι αν η απόπειρα πραγμάτωσης της μετεξέλιξης αυτής οδηγεί σε αποτελέσματα που, επί του παρόντος τουλάχιστον, δεν φαίνονται να αποδίδουν τα δέοντα.

Μια προσωπική εκτίμηση για τους Afformance είναι ότι συνειδητοποίησαν όλα τα παραπάνω από πολύ νωρίς, κι έριξαν την δουλειά που απαιτείται για να τα προλάβουν. Το Through Walls, το πιο πρόσφατο πόνημα τους, αναδεικνύει ακριβώς αυτό: ότι ο καιρός των απλών αρπισμάτων, των ανοικτών συγχορδιών και της σταδιακής – σήμα κατατεθέν του ιδιώματος – αύξησης των εντάσεων κατά την πορεία του κομματιού έφτασε πλέον σε ένα κορεσμό, έτσι ώστε οι συνθέσεις να απαιτούν λιγότερο εύπεπτες και κοινότοπες φόρμουλες. Έτσι, έχουμε προσθήκη ψυχεδελικών ήχων, επιπλέον κρουστών (“Cordyceps”), βιόλας (“Dance Lessons For The Advance In Age”), και κιθαριστικών θεμάτων που παραπέμπουν στο σύγχρονο progressive rock (το οποίο, στην Ελλάδα, για κάποιο λόγο το έχουμε ταυτίσει με τους Pink Floyd), κι όλα αυτά συνδυαζόμενα με πιο κλασικά post-rock μοτίβα (π.χ. στο κομμάτι “Christmas Truce”) που οι Afformance χρησιμοποιούν σε όλη την έως τώρα δισκογραφία τους. Για την ακρίβεια, θα μπορούσαμε βάσιμα να ισχυριστούμε ότι το Through Walls στο σύνολο του είναι περισσότερο progressive απ’ ότι post – ή ότι, σε κάθε περίπτωση, τα πιο αμιγώς post-rock χαρακτηριστικά του, αν και παρόντα,είναι λιγότερο διάχυτα απ’ ότι τα progressive χαρακτηριστικά, κι ότι η χρήση τους σηματοδοτεί περισσότερο μια απόπειρα σύνδεσης με την προηγούμενη δισκογραφία, και λιγότερο βάσεις σύνθεσης των κομματιών. Δίνουν, δηλαδή, την εντύπωση ότι είναι, κατά κάποιο τρόπο, περισσότερο γέφυρες, παρά θεμέλια.

Αν, όμως, υπάρχει κάτι που παραξενεύει τον ακροατή – ούτε ευχάριστα, ούτε δυσάρεστα, σαν αίσθημα απορίας περισσότερο, παρά ως οτιδήποτε άλλο – αυτό δεν είναι τίποτε από τα παραπάνω,αλλά το γενικότερο συναίσθημα που αποπνέει το Through Walls. Κι αυτό διότι είναι, γενικά,ιδιαίτερα… χαρούμενο. Χαρούμενο όχι μόνο από άποψη καθαρά μουσικών στοιχείων (μείζονες κλίμακες, συγχορδίες και αναπτύξεις θεμάτων), αλλά από την άποψη ότι μεταδίδει (ηθελημένα, υποθέτω) ένα αίσθημα ενθουσιασμού και ενέργειας καθ’ όλη τη διάρκεια του, και παρά τις συχνές αλλαγές ρυθμού, ταχυτήτων και ύφους (το οποίο αίσθημα επιτείνεται περαιτέρω από τους σχεδόν dance ρυθμούς κάποιων κομματιών, π.χ. το “Savants”). Επ’ ουδενί λόγο αυτό δεν λειτουργεί μειωτικά ως προς την δουλειά των Afformance στο σύνολο της ∙ απλά, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, αυτός ο πρόσχαρος χαρακτήρας του Through Walls, μολονότι διαχωρίζει τη δουλειά από τις τόσες και τόσες μουσικές εκφράσεις φασόν μελαγχολίας, ταυτόχρονα ενδέχεται να την καταστήσει λιγότερο προσβάσιμη σε μακροπρόθεσμο επίπεδο – χώρια που για κάποιους τουλάχιστον, εμού συμπεριλαμβανομένου, ενδέχεται να την κάνει να ακούγεται κάπως παράταιρη με το ευρύτερο πνεύμα των καιρών (που, ωστόσο,αναγνωρίζω ότι ορίζεται εντελώς αυθαίρετα και συγκυριακά).

Παρ’ όλα αυτά, παραμένει το γεγονός ότι το Through Walls είναι μια δουλειά που διαχωρίζεται φύσει και θέσει από την καθιερωμένη – και αναμενόμενη, όπως ανέφερα πριν – άποψη περί του τί εστί post-rock, χαράσσοντας ίσως μια οδό περαιτέρω μουσικής εξέλιξης, αν όχι για το μουσικό ιδίωμα στο σύνολο του, τότε σίγουρα για τους Afformance ως μουσικό συγκρότημα. Κι είναι καλό, και γενικότερα ενθαρρυντικό, που οι ίδιοι φαίνονται να δουλεύουν και να επιμένουν συνειδητοποιημένα όχι για την καθιέρωση τους (την οποία έχουν έτσι κι αλλιώς κερδίσει), αλλά για την μετάβαση τους σε άλλο, πιο έντεχνο (με την καλή έννοια) στάδιο μουσικής δημιουργίας.

ΑΤΜ