Christian Zanési – Grand Bruit/Stop! l’horizon (Recollection GRM)

Ποιες είναι οι σωστές λέξεις για να περιγράψουν ένα συναίσθημα; Αναζητώντας τες καταλαβαίνεις ότι πάντα μετά το φως τους στην άκρη του τούνελ που λέγεται λόγος υπάρχει ξανά σκοτάδι. Αν στη θέση των λέξεων βάλουμε τις νότες, οι απαντήσεις θα διαλυθούν αυτομάτως σε ένα έγχρωμο νέφος. Εντούτοις, το συναίσθημα παραμένει όχι μόνο το τέλος της διαδρομής τους, αλλά και η αφετηρία τους, όσο χαοτικό κι αν ακούγεται αυτό. Εξάλλου, χάος δεν είναι αυτό το άπειρο που εμπεριέχει τις κινήσεις μας ως μηδαμινές κουκκίδες σε έναν αμμώδη χάρτη;

Όλα όμως κινούνται χάρη στους ανέμους της έμπνευσης, μουσικά μιλώντας. Είτε ως κινήσεις των δημιουργών-πομπών τους, είτε ως αντανάκλαση αυτών που γεννιούνται στον περίγυρο των τελευταίων. Η αρχή όλων όμως είναι η ακινησία! Αυτή η φυσική κατάσταση που προηγείται της όποιας ιδέας την οποία και κυοφορεί. Σε αυτό το σκεπτικό, ο πειραματιστής Christian Zanési είναι που βασίζει τις δύο παλιότερες συνθέσεις, η πρώτη του ’91 και η δεύτερη του ’83, που κυκλοφορεί για πρώτη φορά επισήμως. Ουσιαστικά μιλάμε για μια σπουδή ηλεκτρακουστικής υφής πάνω στο θολό σημείο μεταξύ κίνησης και ακινησίας, μεταξύ ήχων και σιωπής.

Καταρχάς μιλάμε για δύο εντελώς νυχτερινού, αλλά όχι σκοτεινού, ύφους συνθέσεις, που βασίστηκαν στην ιδέα των αόρατων θορύβων που μας ζώνουν καθημερινά. Άστρα που πέφτουν ως άλλα γκρεμίσματα κτιρίων στο βάθος του ορίζοντα φέρνουν στον νου ασταθείς βόμβους σε ένα απλανές σύμπαν που μπορεί να χωρά σε ένα δωμάτιο ή σε έναν άδειο δρόμο, πάντα νύχτα. Οι δύο συνθέσεις, αν και γραμμένες σε διαφορετική δεκαετία, ακούγονται σαν να γράφτηκαν την ίδια περίοδο και οι διαφορές τους παραπέμπουν στη θέαση μιας κλεψύδρας που αργά μετρά τον χρόνο (βλ. α΄πλευρά) και απότομα ένα χέρι την αναποδογυρίζει (βλ. β΄πλευρά), για να συνεχιστεί αντίστροφα η ροή της με μεγαλύτερο άγχος προς το οριστικό τέλος.

Κάπου το όριο μεταξύ φυσικού και ηλεκτρονικού ήχου, παραγωγής και αναπαραγωγής, συνθλίβεται, αποτυπώνοντας την αίσθηση του απροσδιόριστου. Τι είναι αυτό που ακούγεται στο βάθος; Σίγουρα κάτι αφαιρετικό αλλά και δομημένο, σιωπηλό αλλά και γεμάτο ιδέες, το οποίο αναβλύζει μια μουσική δύναμη και μια απόλυτη καλαισθησία. Ίσως, λοιπόν, να έχουμε να κάνουμε εδώ με μια από τις κορυφαίες πειραματικές κυκλοφορίες αρχειακού χαρακτήρα των τελευταίων χρόνων. Ίσως, γιατί τίποτα δεν είναι σίγουρο, αλλά παραμένει ανοικτό, στο τώρα, στη μουσική.

 

 

Μπάμπης Κολτράνης

 

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.