Supersilent – 12 (Rune Grammofon)

supersilent.againstthesilence

Αν θεωρήσουμε ότι οι απαρχές της μουσικής δημιουργίας είχαν σκοπό την μίμηση φυσικών ήχων με τεχνητά μέσα, ενώ η πιο σύγχρονη σχολή έθετε ως στόχο την ανάδειξη της έμφυτης μουσικότητας των ήχων αυτών μέσω της αναπαραγωγής ή του συνδυασμού τους, τότε μπορούμε κάλλιστα να θεωρήσουμε ότι κομβικό σημείο σε κάθε προσέγγιση είναι η απόπειρα ερμηνείας του ήχου – ή, σε πιο σύγχρονο πλαίσιο, του θορύβου. Είτε συνειδητή ή υποσυνείδητη, είτε ρητή, άρρητη ή υπόρρητη, κάθε αναπαραγωγή ή μίμηση προϋποθέτει κάποια ερμηνεία, ή κάποια προσπάθεια να συνταχθεί, χωρίς τη χρήση έλλογων μέσων, μια ερμηνεία του αναπαραγόμενου ή μιμούμενου ήχου ∙ έναν τρόπο να βιώσει ο ακροατής, με φυσικό ή νοητό τρόπο, την βαθύτερη σημασία του ήχου, την αιτία που αυτός έχει τον αντίκτυπο που έχει στην ψυχοσύνθεση του ακροατή.

Οι μεταγενέστερες, μεταμοντέρνες τάσεις μουσικής σύνθεσης πηγαίνουν ένα βήμα ακόμα πιο πέρα: ο ήχος αποτελεί είναι εξίσου νοητός, όσο και φυσικός – έτσι ώστε το βίωμα και η ερμηνεία του να επαφίεται αποκλειστικά στην αντίληψη και τις προσλαμβάνουσες του εκάστοτε συνθέτη και ακροατή. Σημασία πλέον δεν έχει τόσο η μίμηση ή η αναπαραγωγή του ήχου, αλλά η αποτύπωση, σε μουσικές νότες, και παρουσίαση του ίδιου του αντίκτυπου, δηλαδή του τελικού αποτελέσματος που έχει ο ήχος. Ως εκ τούτου, τα τελευταία χρόνια, στις οργανικές-ορχηστρικές συνθέσεις παρατηρείται μια κυριαρχία της αφαίρεσης και του αφηρημένου – κάτι που είναι, στο κάτω-κάτω της γραφής, εύλογο: μια νοητική κατάσταση, ένα τοπίο συναισθημάτων και εντυπώσεων, εξ ορισμού δεν μπορεί παρά να είναι συγκεχυμένο και αόριστο.

Η μουσική γραφή, ωστόσο, δεν μπορεί να είναι δομικά αόριστη ∙ γι’ αυτό φροντίζουν οι λειτουργίες του μουσικού χρόνου και του μουσικού διαστήματος, που προσφέρουν στους ήχους χωρικές και χρονικές διαστάσεις. Αυτό είναι ενδεχομένως και το μεγαλείο της μουσικής: μέσω αυτών των λειτουργιών η αφαίρεση και η αοριστία αποκτούν υπόσταση, αποκτούν μορφή, κι ως εκ τούτου αποκτούν μια περιγραφή, έναν προσδιορισμό, ο οποίος χωρίς να απαιτεί λέξεις, μπορεί εξίσου καλά – ή και καλύτερα, σε πλείστες περιπτώσεις – να καταστεί κοινό κτήμα για τους πολλούς.

Οι λέξεις είναι, έτσι κι αλλιώς, υπερεκτιμημένες – και σπανίως, ίσως και ποτέ, δεν μπορούν να υποκαταστήσουν αυτό καθ’ αυτό το βίωμα. Σε κάθε περίπτωση, η ερμηνεία των φαινομένων που συγκροτούν την πραγματικότητα είναι κι αυτή υποκειμενική, δηλαδή προσωπική.

Η καινούργια – και πολυαναμενόμενη – δουλειά των Supersilent, ονόματι 12, ακολουθεί το μονοπάτι της αφαίρεσης και της αοριστίας – που όπως αναφέρθηκε πριν, περιλαμβάνει τέτοια εξαιρετική ενορχήστρωση, έτσι ώστε να υποδηλώνει δομή, δηλαδή μορφή, υπόσταση. To 12 διέπεται από ψήγματα μουσικοσυνθετικής λογικής που παραπέμπουν σε συγκροτήματα όπως οι Mount Fuji Doomjazz Corporation, δηλαδή αυτό το ρεύμα σκοτεινού, αφηρημένου αυτοσχεδιασμού που στοχεύει στο όλον, και όχι σε επιμέρους οργανικά τμήματα. Έτσι, οι δεκατρείς ενότητες του 12 συγκροτούν ένα ψηφιδωτό σκοτεινών ήχων και διαθέσεων που εναλλάσσονται μεταξύ ανησυχίας, μελαγχολίας, ανάπαυλας και αβεβαιότητας – μ’ άλλα λόγια, ένα σύνολο διαθέσεων το οποίο, τονιζόμενο ακόμη περισσότερο από τα μελωδικά ιντερλούδια που παραπέμπουν σε παραδοσιακές jazz στιγμές, παραπέμπουν με εξαιρετικό τρόπο σε ένα αστικό ηχοτοπίο, μια σκοτεινή και ανήλιαγη μεγαλούπολη, στους δρόμους και στα κτίρια της οποίας ο χώρος και ο χρόνος αποσυντίθενται – ένα αστικό σύμπαν όπου οι ήχοι του 12 αποτελούν όχι απλά ένα soundtrack της καθημερινότητας του, αλλά την ίδια την ηχητική μετουσίωση του οικοσυστήματος του. Αν υπάρχει διέξοδος, τότε αυτή δεν οδηγεί παρά μονάχα σε ένα ακόμη, βαθύτερο επίπεδο της πόλης, και ο ακροατής μένει να ατενίζει τα φώτα των κτιρίων στον ορίζοντα μέσα τζάμια λερωμένα από την αιθαλομίχλη.

Παρά την πιο λιτή του δομή και ενορχήστρωση, το 12 δεν είναι επ’ ουδενί μια δουλειά με την οποία ξεμπερδεύει κανείς εύκολα, με ελάχιστα ακούσματα – τουναντίον, όσα επίπεδα έχει η πόλη, άλλα τόσα επίπεδα έχει η περιγραφή (κι ως εκ τούτου, η ερμηνεία) της πόλης. Έτσι, οι δεκατρείς συνθέσεις του 12 μπορούν κάλλιστα να αποτελέσουν σημεία αναφοράς για περαιτέρω διερευνήσεις και εξερευνήσεις στο ηχοτοπίο της πόλης, για διαδρομές οι οποίες κάθε φορά προσθέτουν κι ένα ακόμα κομμάτι στο παζλ της ερμηνείας τους ∙ σαν να προσπαθείς να μαντέψεις τι σηματοδοτούν οι σκιές και τα περιγράμματα των αντικειμένων στο φως ενός δωματίου, ενώ τα παρατηρείς έξω από το δωμάτιο, στον δρόμο. Και να συνειδητοποιείς, εντέλει, ότι η θέα από κάθε παράθυρο, κάθε δωματίου, κάθε κτιρίου, αποτελεί μια όψη ενός αυτούσιου και ανεξάρτητου, αποκομμένου σύμπαντος.

 

 

ATM

 

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.