Augustus Pablo – Born To Dub You (vp records)
Αν πιάσει κάποι@ στα χέρια του ένα εύκολο όργανο όπως είναι η αρμόνικα, γρήγορα αντιλαμβάνεται πόσο δύσκολο είναι να συνοδεύσει με αυτό άλλα όργανα χωρίς να τα ενοχλεί αυτά ή την γύρω παρέα. Ο Augustus Pablo κατάφερε όχι μόνο να το προσαρμόσει πρώτος αρμονικά στους κόλπους της dub/reggae μουσικής πίσω στα 70’s, αλλά και να το αναδείξει ως ένα κύριο όργανο σε μια σύνθεση. Άλλη μια πατέντα που πιστοποιεί την απόκτηση αυτής της παγκόσμιας επικοινωνήσιμης γλώσσας που χαρακτηρίζει την συγκεκριμένη μουσική, καθώς τυχαίνει το όργανο αυτό να είναι τόσο διαδεδομένο στον πρώτο και όχι μόνο κόσμο.
Η βάση της μουσικής του A.P. είναι η τζαμαϊκανή παράδοση και η καθαυτή συνθετική και εκτελεστική διαύγεια του ίδιου, την οποία αυτή εδώ η συλλογή αποδεικνύει περίτρανα. Σχεδόν καθολικά ορχηστρική περιέχει ορισμένες ακυκλοφόρητες συνθέσεις, κομμάτια από επτάιντσα και δωδεκάιντσα που έβγαζε σωρηδόν τις χρυσές μέρες του dub και γενικά κάθε λόγο που αυτή η μουσική παραμένει διαχρονική μετά από μισό αιώνα. Τρελή παραγωγή. ανοιχτόμυαλη ενορχήστρωση και έξυπνη εναλλαγή ρυθμών συνθέτουν έναν δίσκο σχεδόν απαραίτητο για τους παλαιούς και νέους εραστές του είδους. Απόδειξη το “Classical Illusion” στην οκτάλεπτη έκδοση του, όπου με την προσθήκη βιολιού έχουμε μια ακόμη και για σήμερα πρωτότυπη μορφή κομματιού. Για την ιστορία παραθέτουμε πως το ομότιτλο κομμάτι θυμίζει σε τεράστιο βαθμό το “Like A Virgin” της Madona, αν και τότε που πρωτοβγήκε, μάλλον η συγκεκριμένη αοιδός ήταν αγέννητη!
Αυτή η μουσική πάντως μιλά αξένοιαστα για μια περασμένη εποχή. Ευτυχώς όμως αυτό που κρύβει στα κιτάπια της είναι ανεξάντλητο, οπότε και ταιριάζει για μας το αρχαιοελληνικό ρητό “Γηράσκω αεί διαδασκόμενος”.
Horace Andy – Zion Sessions (jamaican recordings)
Άλλη μια σημαντική προσωπικότητα αυτού του ήχου είναι ο Horace Andy. Γνωστός σήμερα για την συνεργασία του με τους Massive Attack σε ορισμένα πανέμορφα τραγούδια, είναι σαν κι αυτός να έχει πιει από την μαγική πηγή, έχοντας ερμηνεύσει με την βελούδινη και θηλυπρεπή φωνή του κλασσικά reggae κομμάτια. Εδώ έχουμε μια συλλογή ορισμένων επτάιντσων της παλιάς εποχής, όπου όπως επίτασσε η περιρρέουσα ατμόσφαιρα, παρατίθεται το εκάστοτε κομμάτι στην κανονική του εκτέλεση της α’ πλευράς και στην συνέχεια έρχεται η γιούχου έκδοση του της β’ πλευράς. Μια μέθοδος που εγκαινιάστηκε στο συγκεκριμένο νησί τότε και εδώ και τιράντα χρόνια είναι κάτι το ευρέως διαδεδομένο στην σύγχρονη μουσική.
Ο ήχος είναι παλαιάς κοπής, η soul φωνή απογειώνει τις απλές συνθέσεις και τα σουξέ έχουν την τιμητική τους. Απλώς αυτή η αναμενόμενη ροή με τις εναλλάξ νορμάλ και dub εκτελέσεις των τραγουδιών κάπου κουράζει. Βεβαίως η μίξη, η τονικότητα και γενικά η όλη φιλοσοφία εκτελεστικής προσέγγισης διαφοροποιεί τα δυο εκάστοτε αδελφικά κομμάτια, αλλά μη ξεχνάμε το γεγονός πως αυτά τα επτάιντσα φτιάχτηκαν τότε όχι για να γεμίσουν έναν δίσκο ή μια συλλογή, αλλά για να δώσουν ζωή στα πάρτι του δρόμου που στήνονταν τότε αυθόρμητα ή μη. Σίγουρα πάντως η συλλογή αυτή είναι μια κατάλληλη ευκαιρία γνωριμίας με έναν από τους σημαντικότερους εν ζωή εκπροσώπους αυτής της μουσικής.
The Heptones – Good Life (greensleeves records)
Ας περάσουμε και σε έναν κανονικό δίσκο που κυκλοφόρησε το μακρινό 1979 από τους Heptones. Φέτος βγήκε για πρώτη φορά σε cd και αναμφισβήτητα πρόκειται για ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα μιας εποχής όπου όλα τα φώτα της δημοσιότητας είχαν πέσει στην μουσική της Jamaica κυρίως λόγω της επιτυχίας του Bob Marley. Συνομήλικοι του, οι Heptones ήταν μια υπερδραστήρια μπάντα που βοήθησε στην διαμόρφωση της reggae, όπως την γνωρίζουμε σήμερα.
Είναι τόσο χαρακτηριστικός ο ήχος και το στιχουργικό περιεχόμενο του Good Life που μπορεί άνετα να λειτουργήσει και ως οδηγός όχι μόνο για τον τότε ήχο, αλλά και για τις απόψεις της Rastafari κοσμοθεωρίας. Παραθέτοντας στίχους που κάνουν λόγο για αδελφοποίηση, κριτική στον σύγχρονο καπιταλιστικό κόσμο, παναφρικανική αλληλεγγύη κλπ, τα τραγούδια διαθέτουν έναν ήπιο λόγο που ρέει με έναν θα λέγαμε εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Ας σημειωθεί εδώ πως η έννοια της Zion που επαναλαμβάνεται και σε αυτόν τον reggae δίσκο, αφορά την Αιθιοπία ως χώρα ιδεολογικής αναφοράς του Rastafari κινήματος. Υπάρχουν βεβαίως ορισμένες σημαντικές κοινές αναφορές με την εβραϊκή Σιών, αλλά λόγω θεμελιωδών διαφορών δεν θα μπορούσαν να ταυτιστούν ή και να συμπορευθούν τα δυο αυτά ιστορικά κινήματα.
Πάντως μουσικά, ακούγοντας τα mid tempo κομμάτια του Good Life, με την διασκευή στο “Natural Mystic” του Bob Marley να ξενίζει κάπως με τον κόντρα ρυθμό, εύχεσαι να μπορούσε να σταματήσει ο χρόνος για το είδος αυτό, την εποχή που το album αυτό κυκλοφόρησε. Ακόμη και σήμερα ακούγεται φρέσκο και αναζωογοννητικό στον ήχο του, με λίγα στοιχεία να έχουν προστεθεί από τότε και έπειτα στο οπλοστάσιο της reggae.
Μπάμπης Κολτράνης