Ήρθε η ώρα για παράξενους συνειρμούς. Το Frightened, τρίτο άλμπουμ των Βρετανών Voices, αποτελεί την ιδανική ευκαιρία για να εξετάσουμε λίγο τα μεταβλητά πρόσωπα της έννοιας του λυρισμού. Η παραπάνω φράση ίσως μοιάζει οξύμωρο να γεννήθηκε στο σύμπαν μιας μπάντας που πρακτικά αποτελεί τη συνέχεια των black/death metallers Akercocke. Παραδοσιακά, η έννοια του λυρισμού συντάσσεται με την ανάδειξη του πάθους, του ωραίου, του συναισθήματος και, στην περίπτωση της μουσικής, με μια “έντεχνη” καλλιέργεια. Τώρα όμως περπατάς γερά μες στον 21ο αιώνα. Μπορεί να είναι ακόμα το ίδιο αυτό που θεωρούσες λυρικό;

Το Frightened είναι αδύνατο να καταταχτεί και αυτό είναι αδιάσειστο. Ας δούμε σε τι μπορούμε να συμφωνήσουμε. Όπως και αν χαρακτηρίσεις τη μουσική τους, είναι αδιαμφισβήτητο ότι πρόκειται για μουσική σκοτεινή. Το σκοτάδι όμως εδώ δεν αποτελεί μια φαντασιακή προσήλωση ή μια εμμονική θέαση της ζωής. Αποτελεί μια πραγματικότητα, το εδώ και το τώρα μιας βαριάς και μελαγχολικής πραγματικότητας. Πρόκειται τελικά για μουσική ελαφρώς δυστοπική. Οι αδιαπέραστες σκιές της σύγχρονης δυτικής μεγαλούπολης πέφτουν με ορμή πάνω στις νότες, όχι σαν θεατρικό background αλλά σαν παράγοντας συνδιαμόρφωσης. Αυτό αποτελεί θεμελιώδη επιλογή της μπάντας: είναι σαν να λένε, “είμαστε οι Voices, έχουμε extreme metal υπόβαθρο κι επιθυμούμε να εξερευνήσουμε τα δημιουργικά μας όρια ως Λονδρέζοι”. Εξάλλου το Λονδίνο τούς ενέπνευσε ολοσχερώς στο London του 2014, έναν εξωφρενικά ποιοτικό δίσκο. Και, τέλος πάντων, μιλάμε για τη σπουδαιότερη ευρωπαϊκή μητρόπολη, δεν μιλάμε για κάτι παίξε γέλασε.

Σκοτάδι και σύγχρονη δυστοπία, λοιπόν. Και πώς εκφράζεται αυτό μουσικά; Εδώ θα ήταν εύκολο να πει κανείς ότι οι Voices σκαρώνουν ένα πλούσιο μουσικό αίνιγμα γεμάτο αντιθέσεις, όμως κι αυτό θα αποτελούσε μια γενικευμένη υπεραπλούστευση. Οι Voices περισσότερο εξερευνούν τον εαυτό τους και τις εκφραστικές τους ικανότητες με τρόπους παράδοξους: όσοι επιθυμούν να βρουν τη σύνδεση με το παρελθόν θα βρουν στον δίσκο για παράδειγμα μερικά blastbeats, όμως προσοχή, χωρίς riff από πάνω τους. Θα βρουν την αίσθηση των φωνητικών στριγκλιών, αλλά, αλίμονο, χωρίς ούτε μία βραχνάδα. Μια προσεκτική ματιά στα κιθαριστικά μέρη θα σε κάνουν να παρατηρήσεις με απορία ότι τα metal riff έχουν στην πραγματικότητα πολύ ήπια παραμόρφωση. Δεν νομίζω ότι η μπάντα έχει κατασταλάξει σε αυτές τις στιλιστικές ιδέες, όπως ήδη ανέφερα, διαισθάνομαι μια γνήσια ανάγκη εξερεύνησης και μια καλώς εννοούμενη ματαιοδοξία, σαν να προσπαθούν να φυτρώσουν ένα λουλούδι στο τσιμέντο. Μελωδικές δυσαρμονίες, φωνητικά που ενίοτε φαλτσάρουν επιτηδευμένα, στρυφνός λυρισμός —ναι— και γενικώς οτιδήποτε θα κουνήσει την μπάντα και τον ακροατή της ελαφρώς από τον άξονά τους.

Τα δύο πρώτα track ίσως σε κάνουν να νομίσεις ότι ο δίσκος θα αποτελέσει μια σύγχρονη σπουδή στο σύμπαν που κάποτε αποκάλυψαν οι Ved Buens Ende. Μην τσιμπάς! Ήδη από το τελικό μέρος του τρίτου track ‘’Evaporated’’, όταν κι εμφανίζεται το περήφανο drum groove που κάθε βρετανική indie rock μπάντα έχει δοκιμάσει, μια ακόμη διάσταση των Voices θα αποκαλυφθεί. Ότι περισσότερο από το Akercocke παρελθόν τους, θα σκύψουν συνολικά πάνω από τη βρετανική τους μουσική κληρονομιά, σκάβοντας indie, darkwave (‘’Funeral Day’’), gothic metal (‘’Manipulator’’) και μετά-Cure διαδρομές (‘’Dead feelings’’), που θα τολμήσουν να φτάσουν ως και την υπόνοια του dubstep (‘’Home movies’’). Είπαμε, το Λονδίνο συνδημιουργεί τον δίσκο. Το κλείσιμο του δίσκου με το ‘’Footsteps’’ θα τολμήσει να αφήσει τελικά να χυθεί και λιγοστό φως σε αυτό το ζοφερό δωμάτιο, λίγο χρώμα, λίγη ελπίδα. Είναι τυχαίο ή υπόσχεση; Ο χρόνος θα δείξει.

Καταλήγοντας λοιπόν στην αρχική σκέψη, το Frightened μοιάζει ανορίωτο, ασυμβίβαστο και ταυτόχρονα λυρικό μέχρι τέλους. Δεν πρόκειται για αριστούργημα, αφού του λείπουν ακόμα αρκετά σε ενότητα και ισορροπία. Είναι όμως ένας από τους πιο ενδιαφέροντες και προκλητικούς δίσκους που μπορεί κάποιος φίλος της σκληρής μουσικής να ακούσει μέσα στο 2018, ένας δίσκος ικανός να δοκιμάσει τις σκέψεις και την καρδιά σου. Ένας δίσκος που θα τολμήσω να πω ότι για τον γράφοντα αποτελεί τελικά μια στιγμιαία έκφραση του λεγόμενου Art Rock, ενός όχι πολύ μακρινού μέλλοντος.

Αντώνης Καλαμούτσος