α. Δεν είναι περίεργο που τόσοι πολλοί άνθρωποι στον μεταμοντέρνο κόσμο επιλέγουν να υποδυθούν έναν άλλο εαυτό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η έλλειψη νοήματος στα περισσότερα που συμβαίνουν σε μια έωλη καθημερινότητα, ωθούν στην οικειοποίηση μιας ξένης ταυτότητας και μιας φυγής από κάθε τι τραυματικό, επικίνδυνο και άρα επαναστατικό. Πολλαπλές επιλογές, φαινομενικά αντίθετες μεταξύ τους, πάντα από τα πριν δοσμένες, με αυστηρή θα λέγαμε πειθαρχία, στέκουν περιμένοντας την ανέμελη και αθώα προσαρμογή μας σε αυτές. Ο μοναχικός τύπος με το αρτιστίκ προφίλ, ο φουλ κοινωνικός με τα άπειρα χαμόγελα, προσωπικές στιγμές σμπαραλιασμένες σε κοινή θέα, τίποτα ιδιωτικό σε έναν ιδιωτεύον κόσμο, τίποτα πιστευτό σε έναν κόσμο που τίποτα πια δεν κρύβεται. Το ψευδονόημα όλων βρίσκεται ακριβώς στην απαγόρευση να είσαι ο εαυτός σου. Το trolling είναι η κυνική αποθέωση του μη αληθινού. Είναι η ίδια η θεαματικοποίηση της κοινωνικότητας.

β. Η ακριβής μετάφραση του όρου trolling, είναι το γνωστό σε όλους “δούλεμα”. Κατ’ εξοχήν όρος που χρησιμοποιείται από την εξουσία και το Θέαμα ευτελίζοντας τον καθημερινό λόγο, γεμίζοντας τον ατάκες και ντύνοντας τον με την κατάλληλη σοβαροφάνεια που αρμόζει στις εκάστοτε συνθήκες. Ο Βασιλιάς είναι γυμνός, το γνωρίζουν όλ@, αλλά τα λόγια του είναι τόσο γλυκά και πειστικά. Μπορεί όλα να είναι κίβδηλα, αλλά η εικόνα στέκει εκεί για να αντιστρέψει κάθε λογική και κάθε πραγματικότητα. Μόνο να κοιτάξουμε τον λόγο κάθε διάσημου νεοεισερχόμενου τοπικού άρχοντα που αναδείχθηκε στις τελευταίες δημοτικές εκλογές, αρκεί για να δειχθεί ο παραλληλισμός με τον τυχαίο χρήστη με το άγνωστο προφίλ που γράφει σε ένα ακόμη πιο άγνωστο κοινό ότι να ‘ναι. Η γλώσσα που αρθρώνουμε είναι από τα πάνω δοσμένη. Όσο δεν το αντιλαμβανόμαστε, θα αναμασάμε τα κλισέ της και κυρίως την μεθοδολογία της.

γ. Η φάρσα από την εκστόμιση της μέχρι την στιγμή της αποκάλυψης της, χαράσσει μια απειροελάχιστη χρονικότητα που ισχύει το ειπωμένο από αυτήν. Ο εγκέφαλος εγγράφει για μερικές στιγμές την απάτη ως πραγματικότητα. Ας φανταστούμε τώρα έναν καταιγισμό ψευδών δηλώσεων, μεταφράσεων μιας καθημερινότητας που συνεχώς μας ξεφεύγει. Πραγματικό είναι μόνο αυτό που φαίνεται και επιβεβαιώνεται από τις μηχανές του Θεάματος. Άρα είναι δεδομένο πως οι αφηγήσεις του, αποτελούν ένα “βίωμα”, μια “εμπειρία” αδιαπραγμάτευτη. Όταν συμβαίνει μάλιστα την επόμενη αμέσως στιγμή να αποδειχθεί αυτή πέρα ως πέρα απατηλή, δεν έχει πλέον σημασία γιατί έχει ήδη καταγραφεί στο κοινωνικό φαντασιακό. Την αντίστροφη ακριβώς πορεία συναντάμε με την διακωμώδηση της καθημερινότητας μέσω της troll λογικής : εφόσον συνεχώς γράφουμε για φανταστικές καταστάσεις που γελοιοποιούν μια υπάρχουσα κατάσταση, όταν θα χρειαστεί να εκστομιστεί κάτι σοβαρό, κανείς δεν θα το πιστεύει, αλλά και να το πιστέψει, δεν θα έχει καμία απολύτως σημασία. Το ακραίο που συμβαίνει είναι να μην αντιλαμβάνονται αρκετοί την διαφορά κωμικής και πραγματικής διάστασης ενός νέου, βλ. σοβαρά σχόλια αναγνωστών του Κουλουριού. Η ζωή όπως μπορεί να γίνει πιο δραματική από την οποιαδήποτε ταινία-δράμα, μπορεί να γίνει απείρως κωμική απλά εμφανίζοντας τις σχιζοφρενικές αιχμές της. Η συνεχόμενη όμως ειρωνική και σατυρική αναπαράσταση της, την κάνει κάτι που αξίζει μόνο για γέλια. Τα πιο διαδραστικά γέλια είναι αυτά σε κονσέρβα που ακούγονται σε αμερικάνικες κωμικές σειρές.

δ. Υπάρχουν βεβαίως ευνόητοι λόγοι που επιθυμεί κάποι@ να μην δείξει το πρόσωπο του ή να μαρτυρήσει το αληθινό του όνομα. Ειδικά σε έναν ημιπραγματικό κόσμο όπου με εντελώς πραγματικούς όρους, η παρακολούθηση των προσωπικών δεδομένων είναι κάτι πλέον βέβαιο και ομολογημένο. Η υιοθέτηση όμως μιας εικόνας που οφείλει ο φορέας της να την περιφέρει με λατρεία, ημισοβαρή-ημικωμική, καταντά μια ψευδή προσωπικότητα η ίδια. Το θέμα δεν είναι απλώς να κρυβόμαστε, αλλά και τι προβάλλουμε προς τα έξω. Μια τυχαία γνωριμία με ένα άτομο που γνωρίζεις μόνο μέσω ενός φόρουμ, για παράδειγμα, αποδεικνύει συνήθως το πόσο διαφορετική είναι η εικόνα που έχει υιοθετήσει ως ρόλο πίσω από την οθόνη του pc, από τον πραγματικό του χαρακτήρα. Πάντα η από κοντά επικοινωνία πέρα από πιο γόνιμη, επιφυλάσσει μια θετικότερη εντύπωση για τον άλλο, από αυτή που είχαμε μέσω της διαδικτυακής μόνο ανταλλαγής απόψεων. Οι ρόλοι είναι το εμπόδιο και η εγκαθίδρυση πραγματικών σχέσεων που ενέχουν την αυτοκριτική εντός τους, ο μόνος τρόπος για να αποκτήσει κάθε διάλογος ένα οποιοδήποτε νόημα.

Μπάμπης Κολτράνης