Σύντομο κοινωνικό-πολιτικό ιστορικό για το νησί της Τζαμάικα
Είναι πολύ χρήσιμο πριν ξεκινά κανείς να ασχοληθεί με κάποια μουσική σκηνή, μουσικό ρεύμα, κτλ. να γνωρίζει κάποια στοιχειώδη πράγματα για το κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο άνθησε, δημιουργήθηκε το εκάστοτε μουσικό είδος. Η μουσική δεν είναι αυθύπαρκτη. Άνθρωποι ανάλογα με την έμπνευση και τη φαντασία τους, σε συνδιασμό με τα ερεθίσματα που τους προσφέρει το κοινωνικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζουν, δημιουργούν το δικό τους μουσικό κώδικα επικοινωνίας. Ο King Tubby, δημιουργός της dub, έζησε, δημιούργησε και πέθανε (τον σκοτώσανε με πυροβολισμό) στη Τζαμάικα, ένα νησί ταλαιπωρημένο από κατακτητές, καπιταλισμό και προσφάτως και από το γνωστό μας Δ.Ν.Τ.
Το νησί της Τζαμάικα ανακαλύφθηκε από τον Χριστόφορο Κολόμβο στις 5 Μάη 1494. Οι ιθαγενείς του νησιού υποδουλώθηκαν αμέσως και χρησιμοποιήθηκαν ως εργάτες για την αναζήτηση χρυσού και άλλων πολύτιμων μετάλλων.Η λαιμαργία των Ισπανών κατακτητών για χρυσάφι δεν ικανοποιήθηκε-αφού χρυσός δεν βρέθηκε-και οι ιθαγενείς υποχρεώθηκαν να δουλέψουν ως σκλάβοι στις καλλιέργειες γης. Η εξόντωση των ιθαγενών -υποσιτισμός, οι άγνωστες δυτικές αρρώστιες που έφεραν μαζί τους οι κατακτητές- οδήγησε στην εισαγωγή σκλάβων από την Αφρική. Το 1660 στο νησί ζούσαν 4.500 λευκοί (Ισπανοί) και 1.500 μαύροι (Αφρικανοί σκλάβοι), στα τέλη του 1670 οι μαύροι ήταν πλέον η πλειονότητα, ενώ το 1800 η αναλογία λευκών και μαύρων ήταν περίπου 1 προς 20.
Το 1655 οι Βρετανοί εκδίωξαν τους Ισπανούς από τη Τζαμάικα και για 300 περίπου χρόνια το νησί αποτέλεσε μια αποικία κεντρικής σημασίας για τον πρώιμο βρετανικό καπιταλισμό (με την εφαρμογή του αγροτικού καπιταλισμού στην καλλιεργεια του ζαχαροκάλαμου), αλλά και ένα διεθνές κέντρο για το κερδοφόρο σκλαβεμπόριο-κυρίως από την Γουινέα και τη Γκάνα. Σταδιακά αρχίζουν να δημιουργούνται και κοινότητες απο δραπέτες σκλάβους και όσους ιθαγενείς επέζησαν, μέσα στην άγρια ζούγκλα. Οι άνθρωποι αυτοί ονομάστηκαν “Μaroons”.
Ο κύριος βρετανικός οικισμός ήταν το Port Royal, που ιδρύθηκε το 1659. Το 1692 ένας ισχυρός σεισμός διέλυσε το Port Royal και οι επιζώντες κάτοικοι μεταφέρθηκαν στην πόλη Kingston, που ήδη από το 1716 αναδείχθηκε σε εμπορικό κέντρο του νησιού. Το 1775 το Kingston έγινε το διοικητικό κέντρο του νησιού και αργότερα το 1782, πρωτεύουσα της αποικίας, που στο εξής διοικητικά ανήκε στις Ανατολικές Ινδίες.
Στη μετασχηματιζόμενη παγκόσμια αγορά του 17ου αιώνα, η Τζαμάικα μετατράπηκε σε διεθνές κέντρο αγοραπωλησίας σκλάβων. Παράλληλα με το σκλαβεμπόριο αναπτύχθηκε και η εντατική αγροτική παραγωγή στα πρότυπα της βρετανικής γεωργίας, στηριζόμενη αποκλειστικά στη μονοκαλλιέργεια ζαχαροκαλάμου. Χιλιάδες στρέμματα πυκνής ζούγκλας εκχερσώθηκαν για να γίνουν ζαχαροφυτείες, με αποτέλεσμα οι φυτείες της Τζαμάικα να ηγούνταν της παγκόσμιας παραγωγής ζάχαρης. Εννοείται ότι οι σκλάβοι εργάτες εξοντώνονταν συστηματικά από τη σκληρή δουλειά, τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης, την πείνα, τις κακουχίες και το μαστίγιο.
Η στυγνή εκμετάλλευση και καταπίεση της βρετανικής αποικιοκρατίας είχε ως αποτέλεσμα ένα πλήθος εξεγέρσεων των μαύρων σκλάβων. Οι κοινότητες των Maroons βρίσκονταν συνεχώς σε εμπόλεμη κατάσταση με το βρετανικό στέμμα. Από το 1729 έως το 1739 διεξάγεται ο πρώτος πόλεμος των Maroons ο οποίος έληξε με την υπογραφή μιας εξευτελιστικής συνθήκης, με την οποία η Βρετανία παραχωρούσε ένα καθεστώς ημιαυτονομίας σε κάποιες πόλεις και χωριά και τους απάλλασσε από τη φορολογία υπό τον όρο να επιστρέφουν τους φυγάδες. Οι Maroons όμως δεν παρέδιδαν τα αδέρφια τους. Το γεγονός αυτό οδήγησε στο 1759 στο δεύτερο πόλεμο των Maroons, στον οποίο η βρετανική πολεμική μηχανή συγκεντρώνοντας πολυάριθμο στρατό από τις υπόλοιπες αποικίες, κατάσφαξε τους Marrons και διέλυσε τις κοινότητες τους.
Σημαντική επίσης είναι η εξέγερση των χριστουγέννων τoυ 1831, καθώς η εξέγερση αυτή αποτέλεσε και την αφορμή ώστε το βρετανικό κοινοβούλιο να καταργήσει με νόμο τη δουλεία τη 1η Αυγούστου 1834. Περίπου 220.00 από τους 317.000 σκλάβους της Τζαμάικα απελευθερώθηκαν το 1838, με τους ιδιοκτήτες τους να αποζημιώνονται πλουσιοπάροχα από το βρετανικό κράτος. Το 1859 σημειώθηκε η επανάσταση ενάντια στα διόδια και τους φόρους μετακίνησης, ενώ λίγο αργότερα, το 1865 η Τζαμαϊκανή κοινωνία κλονίστηκε από την επανάσταση του Morant Bay. Η σπίθα που άναψε τη φωτιά της επανάστασης ήταν η άρνηση των κατοίκων μιας ελεύθερης κοινότητας να πληρώσουν ενοίκια στους λευκούς τσιφλικάδες.Οι αιτίες βρίσκονταν στο καθεστώς αποκλεισμού που βύθιζε στη πείνα και στην απερίγραπτη φτώχεια μεγάλα κομμάτια του μαύρου πληθυσμού.
Ανάμεσα στους δύο παγκοσμίους πολέμους η κατάσταση για τη μεγάλη πλειονότητα των μαύρων Τζαμαϊκανών εξακολουθούσε να είναι άθλια. Ο πλούτος και η εξουσία ήταν συγκεντρωμένα σε λίγα λευκά χέρια, ενώ η ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλουσίων συνεχώς άνοιγε. Η αστυνομική βία επέβαλλε το δίκιο των λευκών αφεντικών, ενώ ο ρατσισμός και η εκμετάλλευση βασίλευαν. Η φτώχεια και ο θάνατος αποτελούσαν τη μοναδική “προοπτική” για το μεγαλύτερο κομμάτι του μαύρου πληθυσμού, ενώ άρχισαν να δημιουργούνται οι αχανείς παραγκουπόλεις γύρω από το Kingston. Αυτές οι συνθήκες επιβίωσης, η παγκόσμια οικονομική κρίση (κραχ του 29′) και το κοινωνικό κίνημα των Rastafari πυροδότησαν, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 30′, δεκάδες ταξικές διεκδικήσεις, βίαιους αντιαποικιακούς αγώνες, διαδηλώσεις και εξεγέρσεις. Καθημερινά οι εργάτες και οι αγρότες ήταν στο δρόμο και συγκρούονταν με την αστυνομία των λευκών αφεντικών.
( Το δόγμα των Rastafari ήταν μπολιαμένο με μίσος ενάντια στη λευκή κυριαρχία και στα αποικιακά καθεστώτα, γι’αυτό και οι λευκοί κυρίαρχοι δεν το συμπαθούσαν. Οι Τζαμαϊκανοί Rastafari δεν ταύτιζαν τους εαυτούς τους με τους Rastafari από την Αιθιοπία και ήταν σαφώς πιο μαχητικοί. Αναγνώριζαν ως βασιλιά όλων των μαύρων και εκπρόσωπο του θεού στη γη τον έκπτωτο αυτοκράτορα της Αιθιοπίας Σελασιέ. Έτσι αποκήρυξαν την πίστη στον Λευκό βασιλιά της Βρετανίας και δήλωσαν πίστη στον Σελασιέ, πράξη που ήταν συνυφασμένη με τη μαύρη χειραφέτηση και την αντιπάθεια στη λευκή κυριαρχία).
Το 1938 ιδρύθηκε το συντηρητικό κόμμα Jamaica Labour Party (JPL) από τον Alexander Bustamante, αλλά και το People’s National Party (PNP) από τον “σοσιαλιστή” Norman Manley. Μετά το τέλος του 2ου παγκοσμίου πολέμου οι ΗΠΑ αναδεικνύονται σε παγκόσμια υπερδύναμη και παραγκωνίζουν την βρετανική κυριαρχία. Με την επικράτηση του μακαθιρσμού στις ΗΠΑ, ο αντικομουνισμός εισβάλλει στη Τζαμάικα. Τόσο το JPL όσο και το ΡΝΡ αποκηρύσσουν τον μαρξισμό ενώ ο Manley προχωράει σε εκκαθαρίσεις των μαρξιστών που υπήρχαν στο κόμμα του. Η εξουσία εναλλάσσεται ανάμεσα σε αυτά τα δύο κόμματα και ο δικομματισμός κυβερνάει τη Τζαμάικα μέχρι τις μέρες μας. Η ανεξαρτησία ήρθε το 1962 μέσα από μια ομαλή, ελεγχόμενη δημοκρατική μετάβαση. Το 1962 στη κυβέρνηση ήταν το συντηρητικό JPL και ο τρόπος διακυβέρνησής του ήταν εντελώς απολυταρχικός. Ο λαϊκισμός του Manley ηγέτη του κεντρώου ΡΝΡ, που υιοθέτησε την συνθηματολογία των Μαύρων Πανθήρων και των Rastafarians κατάφερε να βρει έδαφος μέσα στους απελπισμένους φτωχούς της Τζαμάικα με αποτέλεσμα ο Manley να κερδίσει την εξουσία το 1972. Γρήγορα ο Manley βρέθηκε στο στόχαστρο των HΠΑ καθώς ο Manley καταδίκασε το καθεστώς του απαρτχάιντ στη Ν.Αφρική και υποστήριξε των αγώνα των μαύρων για τη χειραφέτηση και την ελευθερία τους. Επισκέφτηκε δε τη Κούβα για να συνάψει διπλωματικές σχέσεις. Η νέα κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσης και την παύση της φοροαπαλλαγής για τις αμερικάνικες και καναδικές εταιρείες εξόρυξης βωξίτη και τις υποχρέωσε να πληρώνουν υψηλούς φόρους. Οι αποφάσεις του Manley δεν άρεσαν καθόλου στις ΗΠΑ και έτσι η CIA ανέλαβε δράση, εξαπολύοντας μια εκστρατεία τρόμου για την αποσταθεροποίηση του καθεστώτος. Πράκτορες της έκαναν τυφλές βομβιστικές ενέργειες, σκορπίζοντας φόβο στη κοινωνία και δεκάδες νεκρούς. Παράλληλα, εξόπλισε συμμορίες που πρόσκεινται στο συντηρητικό κόμμα, με αποτέλεσμα η βια στους δρόμους να ξεφύγει από κάθε έλεγχο και ο ανταγωνισμός μεταξύ των διαφόρων συμμοριών για τον έλεγχο της κάνναβης να “συνδυαστεί” με τον δικομματισμό. Την ίδια πολιτική ακολούθησε και το ΡΝΡ, εξοπλίζοντας συμμορίες για λογαριασμό του. Το καθεστώς τρόμου που αναδυόταν προκαλούσε εμφυλιακές καταστάσεις. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός που συνέβη το 1978 σε συναυλία του Bob Marley στο Kingston . Ο Marley κατάφερε να ανεβάσει στη σκηνή τους δύο αρχηγούς των αντιπάλων κομμάτων για να δώσουν το λόγο τους ότι θα σταματήσουν την αιματοχυσία και να γίνει έτσι μια αρχή για το τέλος του άτυπου εμφυλίου. Μετά από μερικές μέρες άγνωστοι γάζωσαν το σπίτι του Bob Marley.
Οι διεθνείς κυρώσεις και το καθεστώς τρόμου οδήγησαν στη πλήρη διάλυση του κοινωνικού κράτους με γιγαντιαία αύξηση του πληθωρισμού, κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας, κοινωνικό κανιβαλισμό, έλλειψη κάθε ελπίδας για το μέλλον. Ενόψει όλων αυτών οι ΗΠΑ πίεζαν τον Manley να μπεί στο ΔΝΤ, κάτι που έγινε το 1977. Ο Manley υιοθετεί το “σχέδιο του Λαού” και δανείζεται για πρώτη φορά 38 εκατ. λίρες από το ΔΝΤ. Ως τις μέρες μας η κατρακύλα συνεχίζεται, η υποσχόμενη ανάπτυξη δεν έρχεται, ο δικομματισμός εξακολουθεί να ρυθμίζει την πολιτική ζωή, η φτώχεια αυξάνεται παρέα με την εγκληματικότητα, τις παραγκουπόλεις και τους αποκλεισμούς.
Τα Sound System στη Τζαμάικα.
Με την οικονομία της Τζαμάικα να βρίσκεται σε μαύρα χάλια μετά και τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, η φτώχεια και η εξαθλίωση άγγιζαν πλατιά κομμάτια του πληθυσμού των Τζαμαϊκανών. Λίγοι άνθρωποι έτσι, είχαν τη δυνατότητα να έχουν δικό τους πικ-απ και να μπορούν να αγοράζουν δίσκους προς ακρόαση. Η μουσική φαινόταν να είναι μια ασχολία για πολύ λίγους. Αυτό λοιπόν που έβγαλε την μουσική στο πλατύ κοινό ήταν τα sound system κινητά συνεργεία ήχου που στήνανε μηχανήματα σε διάφορες αποθήκες, ανοιχτούς χώρους, κτλ., και επίδοξοι dj αναλάμβαναν τη διασκέδαση του κόσμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι dj’s εξελίχθηκαν σε κάτι παραπάνω από απλούς διαχειριστές των δίσκων και συχνά προσθέταν φωνητικά, live κατά τη διάρκεια του πάρτυ (toasting), κάτι που ήταν η απαρχή της ραπ και της χιπ-χοπ. Η ιστορία αυτή ξεκίνησε περίπου τη δεκαετία του 50, και γρήγορα ενσωματώθηκε στη κουλτούρα των τζαμαϊκανών, και τα πάρτυ των sound systems ήταν το πεδίο όπου οι κάτοικοι των γκέτο του Kingston θα έρχονταν σε επαφή με τη ντόπια μουσική. Στην αρχή η μουσική που παίζονταν ήταν rhythm and blues όμως, καθώς υπήρχε πληθώρα μουσικών που είχαν ξεκινήσει να παράγουν μουσική reggae, ska, rocksteady, η μουσική που παιζόταν στα sound system γρήγορα στράφηκε στη ντόπια σκηνή. Εκείνη την εποχή τα sound systems ήταν ο πιο σίγουρος τρόπος να βγάλει κανείς λεφτά, μέσα στο αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον της Τζαμάικα, και του Kingston, καθώς ο ιδιοκτήτης του sound system έπαιρνε κάποιο μικρό εισιτήριο πωλούσε δε και τρόφιμα-αλκοόλ πολλές φορές και σε χιλιάδες κόσμου. Στη δεκαετία του 60 υπήρχαν πλέον καμιά 10αρια sound systems , κυριαρχούσαν όμως ουσιαστικά τρία, αυτά των Clement “Coxsone” Dodd (sir coxsone’s downbeat), Arthur “Duke” Reid (Trojan) και του Vincent “King” Edwards (Giant). Πολύ γρήγορα οι ιδιοκτήτες των sound system ιδρύσαν τις δικές τους δισκογραφικές εταιρείες και ξεκίνησαν την παραγωγή singles που παίζονταν αποκλειστικά στα sound system των ιδιοκτητών τους, καθώς η καινούργια μουσική πάντα ήταν πόλος έλξης και μαζικότητας. Τα πάρτυ των sound system έγιναν το σημείο αναφοράς για κάθε νέα κυκλοφορία και η εξέλιξη της ντόπιας μουσικής και ειδικά της dub είναι άρρηκτα δεμένη με τα sound systems. Θα μπορούσε να υποστηριχτεί ότι τα sound systems ήταν “ο χτύπος της καρδιάς” της κοινότητας των μάυρων Τζαμαϊκανών, το μέρος όπου γιορτάζονταν το μαύρο χρώμα του δέρματος με έναν δυναμικό τρόπο.
King Tubby
Αν κάποιος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως κεντρική φυσιογνωμία για τη γέννηση της dub μουσικής ως μουσικό είδος που επηρέασε την εξέλιξη της μουσικής γενικότερα, αυτός δεν είναι άλλος από τον Οsbourne Ruddock, ή αλλιώς King Tubby όπως έγινε ευρύτερα γνωστός. Η διαδρομή του στη μουσική βιομηχανία της Τζαμάικα ήταν πολυποίκιλη καθώς “έκοβε” σινγκλάκια (dubplates) για τα sound systems αλλά και για άλλους παραγωγούς, κατασκεύαζε και επιδιόρθωνε τον ηλεκτρονικό εξοπλισμό για τον ήχο, λειτουργούσε το δικό του sound system, ήταν ο ιδρυτής δύο δικών του στούντιο καθώς επίσης έκανε και τις δικές του original παραγωγές. Ήταν ο άνθρωπος που εμπλέχτηκε σε όλα τα στάδια της τεχνικής και δημιουργικής διαδικασίας της dub μουσικής.
Γεννήθηκε στο Kingston το 1941 και αρχικά στο επάγγελμα ήταν ηλεκτρονικός. Καθώς λόγω επαγγέλματος επισκεύαζε τον εξοπλισμό διαφόρων sound system στο Kingston, είχε την τεχνογνωσία να κατασκευάσει το δικό του sound system στα μέσα της δεκαετίας του 60, το King Tubby’s Home Town Hi Fi. To sound system αυτό είχε τη βάση του στο Waterhouse, τη γειτονιά του King Tubby στο west Kingston. Την περίοδο εκείνη ο υπόγειος εμφύλιος που μένοταν είχε στιγματίσει και τα sound systems ανάλογα με το κοινό που αντιπροσόπευαν, είτε οπαδούς του JLP είτε του ΡΝΡ. Ο King Tubby έμεινε έξω από αυτή τη διαμάχη και αυτός ήταν ένας λόγος που το δικό του sound system έγινε γρήγορα πολύ γνωστό. Ένας άλλος λόγος που το sound system του King Tubby πήρε γρήγορα δημοσιότητα ήταν ο dj U-Roy που το χειριζόταν. Ο U-Roy ήταν αρκετά επιδέξιος στο toasting-να βάζει φωνητικά σε πραγματικό χρόνο πάνω από τη μουσική- και αυτό ήταν ένας πόλος έλξης. Αυτό όμως που πραγματικά ξεχώριζε ήταν ο ήχος του συστήματος. Είναι κοινά πλέον παραδεκτό ακόμη και από ιδιοκτήτες άλλων sound systems ότι ο ήχος του King Tubby ήταν ο καλύτερος. Η έφεσή του δε στα ηλεκτρονικά τον οδήγησε να φτιάξει ξεχωριστούς ενισχυτές για να “μπουστάρει” τα μπάσα και ξεχωριστούς για τις μεσσαίες- ψηλές συχνότητες. Ο άνθρωπος είχε ανακαλύψει τον προσσέσορα από το 1970!! Ήταν ο πρώτος επίσης που χρησιμοποίησε reverb και delay στα live του προς τέρψη του κοινού. “Ανταγωνιστές” του όπως οι Duke Reid, Coxsone Dodd πηγαίνανε και παίζανε τα dubplates που κόβανε στο σύστημά του για να τσεκάρουν πως ακούγονταν…Το sound system του Κing Tubby, King Tubby’s Home Town Hi Fi, ήταν από τα πιο διάσημα τη δεκαετία του 70, και ένα από τα καλύτερα.
King Tubby’s studio
H ευχέρεια του στην κατασκευή και επισκευή ηλεκτρονικών ήταν αυτή που του έδωσε την οικονομική δυνατότητα να εξελίξει το στούντιο του. Η ικανότητά του να φτιάχνει πολύ μεγάλους ενισχυτές και τους αντίστοιχους μετασχηματιστές για να μπορούν να παίζουν, του έφερνε συνεχώς παραγγελίες από όλη τη χώρα. Ας μην ξεχνάμε ότι η Τζαμάικα εκείνη τη περίοδο βρίσκεται σε δεινή οικονομική κατάσταση και υπήρχε αδυναμία εισαγωγής τεχνολογίας καθώς θα ήταν δυσβάσταχτα ακριβή και αδύνατον για τον οποιονδήποτε να την αγοράσει. Η κατασκευή λοιπόν και επισκευή των μεγάλων ενισχυτών και μετασχηματιστών εξελισσόταν κάτι σαν μονοπώλιο για τον King Tubby, κάτι που του απέφερε σημαντικά έσοδα. Σιγά-σιγά κατασκεύασε το πρώτο του στούντιο στο σπίτι του! χωρίζοντάς το στη μέση και τοποθέτησε τη πρώτη του κονσόλα στο υπνοδωμάτιο του, την οποία είχε κατασκευάσει ο ίδιος. Με ένα 4-κάναλο tape recorder και άλλο ένα 2-κάναλο, και 2 Tannoy monitors είχε ξεκινήσει να στήνει ένα αξιοπρεπές στούντιο για τα δεδομένα της Τζαμάικα. H πλήρης αναβάθμιση όμως έγινε όταν με τη βοήθεια του Bunny Lee ( μουσικός παραγωγός) αγόρασε μια MCI-12κάναλη κονσόλα από το Byron Lee Dynamic Studios, όπως επίσης και άλλο ένα 4κάναλο tape recorder. Μπορούσε πλέον να περάσει από το ένα 4κάναλο recorder στο άλλο 4κάναλο. Αυτό ήταν. Το στούντιο πήρε φωτιά. Νοίκιασε ένα σπίτι στον ίδιο δρόμο και έστειλε τη μάνα του να μείνει εκεί, για να βρει την ησυχία της και διαμόρφωσε πλέον όλο το σπίτι σε στούντιο. Γρήγορα η Dynamics μετάνιωσε που του πούλησε τη κονσόλα, καθώς o Τubby έβαλε φυσικά το χεράκι του για να τη βελτιώσει αντικαθιστώντας τα στρογγυλά knobs με faders που είχαν πολύ μικρή αντίσταση στη κίνηση, κάτι που ήταν πολύ χρήσιμο στη διαδικασία της μίξης. Η μεγάλη καινοτομία όμως ήταν το low cut φίλτρο που τοποθέτησε, που έφτανε μέχρι τους 7.5 kHz, οπότε δημιουργούσε ένα ιδιότυπο και χαρακτηριστικό εφέ όταν έκανε sweep κάτι που έγινε σήμα κατατεθέν στις μίξεις του. Οι ουρές έξω από το σπίτι του ήταν μεγάλες και κόσμος περίμενε τη σειρά του για να μπει στο στούντιο και να “κόψει” το dubplate. Εκείνη την εποχή κόβανε περίπου 200 dubplates τη βδομάδα !!
Εν κατακλείδι
Αν και στο στούντιο του Tubby δεν μπορούσε να γίνει ηχογράφηση μουσικών, ξαναπερνούσε από τη κονσόλα του τις ήδη έτοιμες ηχογραφήσεις, και τις μετέτρεπε σε κάτι διαφορετικό, προσθέτοντας κάποια φωνητικά και σίγουρα τα εφέ του (reverb, delay, low cut) o Tubby έμεινε στην ιστορία ακριβώς επειδή έκανε κάτι καινοτόμο και ουσιαστικά έβαλε τα θεμέλια της dub. Ήταν ο άνθρωπος που μετέτρεψε τη κονσόλα του ηχολήπτη σε ένα καινούργιο μουσικό όργανο, προσδίδοντας ξεκάθαρη δημιουργική σκοπιά στη δουλειά του ηχολήπτη. Το δυνατό μπουστάρισμα του μπάσου τοποθετώντας το πολύ μπροστά στη μίξη όπως και των ντραμς, μαζί με την καταχρηστική έμφαση των reverb και των delay δημιούργησαν αυτό το τόσο καινούργιο είδος για την εποχή, αυτό της dub. Ουσιαστικά μιλάμε για την απαρχή του remix, κάτι τόσο διαδεδομένο στις μέρες μας. Τα πρώτα remix όμως τοποθετούνται κάπου στα 1970 από τον κύριο αυτό. Είναι πλέον αποδεκτό ότι μουσικά είδη όπως hip-hop, rap, drum’n’bass, trip-hop, dubstep βρίσκουν τις ρίζες τους στη dub και έχουν επηρεαστεί από αυτό το πολλές φορές επαναλαμβανόμενο στα όρια του υπνωτιστικού είδους μουσικής. Στον κόσμο της “λευκής” κυριαρχίας, με την έννοια της φυλής, η “μαύρη” κουλτούρα και αισθητική πήρε την εκδίκηση της! Και όπως έλεγε και ο King Tubby η dub μουσική “Is jus’ like a volcano in yuh head”, ready to explode θα προσθέταμε εμείς…
Sako