Το Krautrock και η επιθυμία για επιστροφή στα βασικά της δημιουργίας

Γυρίζοντας πίσω στα τέλη της δεκαετίας του ’60, εντοπίζουμε πάλι τη βασική ανάγκη για αποδέσμευση από νόρμες και ανακαλύπτουμε την προσπάθεια να γίνει η μουσική (και όχι μόνο) πιο δημιουργική και να μπορέσει να εμπνεύσει.

Το krautrock (ή komische Μusik, παράξενη μουσική στη Γερμανική) είναι μία ακόμη περίπτωση πειραματισμού και εναντίωσης στην τυραννία της rock και blues φόρμας. Περιγράφει τον αντικομφορμισμό που γεννήθηκε και εκφράστηκε καλλιτεχνικά από κάποια γερμανικά γκρουπ. Ήταν αποτέλεσμα σπουδής πάνω στα συνηθισμένα κοινωνικά και μουσικά ρεύματα και εκτροπής από το τετριμμένο σε μια πιο διαφορετική πολιτιστική αντίληψη και συλλογική προσωπικότητα. Η συνολική κουλτούρα του προβληματισμού και της αμφισβήτησης που υπήρχε τότε έδωσε την ώθηση για μουσικούς πειραματισμούς και τη σύνδεση τους με την οργασμική κοινωνική πραγματικότητα.

Σαν όρος προέκυψε από την αντίδραση κοινού και μουσικού τύπου στη Βρετανία απέναντι στην προσπάθεια κάποιων μουσικών από τη Γερμανία να δημιουργήσουν (τελικά) μια καινούργια καλλιτεχνική ταυτότητα (προέρχεται από τη λέξη Sauerkraut που σημαίνει λάχανο τουρσί και χαρακτηρίζει τις γερμανικές διατροφικές συνήθειες).

Στην αρχή ήταν υποτιμητικό και μη αποδεκτό από το κοινό-καταναλωτή της Βρετανικής rock μελωδίας. Με την αποδοχή όμως της underground κοινότητας και το σπρώξιμο από μουσικούς παραγωγούς σαν τον John Peel αναδείχθηκε σε αξιοπερίεργο και τελικά αποδεκτό ιδίωμα. Ουσιαστικά το βάπτισμα δόθηκε στο φεστιβάλ μουσικής του Έσσεν στα 1968. Στο krautrock συνυπήρξαν η ανάγκη για αποδόμηση της rock με εμπλουτισμό από (post) ψυχεδελικές επιρροές και progressive rock (αποφεύγοντας τη βαρετή και πομπώδη πλευρά του, αλά Yes, ELP κλπ), με έντονες Velvet Undrground και Frank Zappa διαθέσεις, μαζί με πειραματική κλασική μουσική, jazz, με ηλεκτρονικούς ήχους συνθεσάιζερ μέχρι και με τη σύμπραξη μηχανικών ήχου για τη δημιουργία νέων, «μηχανιστικών» ήχων (εδώ βρίσκουμε τις απαρχές της electro, ambient, techno και του noise rock).

Οι πειραματισμοί ποικίλουν από μπάντα σε μπάντα και υπάρχουν περιπτώσεις σαν τους Can που δίνουν έμφαση στον jazz (αυτο)σχεδιασμό, τους Kluster (αργότερα Cluster) με τα ηλεκτρονικά μινιμαλιστικά τοπία, τους Popol Vuh με την βασική χρήση συνθεσάιζερ στα περάσματα, τους Faust με τη διαφορετική συνταγή στις ηχογραφήσεις και λίγο αργότερα τους Neu! και Kraftwerk (οι πλέον δημοφιλείς και εμπορικοί σήμερα) με την έντονα ρυθμική και επαναλαμβανόμενη ηλεκτρονική μουσική. Ο μινιμαλιστικός επαναλαμβανόμενος ήχος περιγράφηκε με την έκφραση motorik από το 1971 και την περίπτωση των Tangerine Dream.

Μπορούμε να πούμε πως το krautrock ήταν η πιο μαζική εκδοχή του avant-garde πειραματισμού. Μια εκδοχή που δημιουργούσε έξω από όλα τα τότε καλούπια. Μουσική που φτιάχτηκε για επικοινωνία χωρίς την ανάγκη του βαρετού κοινότυπου, διερευνώντας έναν νέο τρόπο ζωής με κέντρο της δημιουργίας και της συνείδησης το συλλογικό και όχι την αυθεντία (είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της κομμούνας των Amon Düül). Ένα καλλιτεχνικό κίνημα που μοίραζε δωρεάν τους δίσκους του και δημιουργούσε μέσα από φεστιβάλ έκφρασης που ήταν ανοιχτά προς όλους. Υπήρξαν και κινήσεις, όπως η λέσχη Zodiac στο Βερολίνο, που μέσα σε αυτό το πνεύμα δημιουργούσαν happenings και κινητοποιούσαν τα πράγματα κοινωνικά και καλλιτεχνικά.

Συγκροτήματα όπως οι Can (που επηρέασαν και την σκηνή του Canterbury με τους Soft Machine, Egg κλπ), Popol Vuh, Tangerine Dream, Ash Ra Temple, Cosmic Jokers, Agitation Free, Amon Düül (I-II), Faust, Frumpy, Kollektiv, Virus, Mythos, Klaus Schulze κλπ, άλλαξαν τη μουσική που ξέρουμε, πηγαίνοντάς μας σε άλλους γαλαξίες και δίνοντας πάσα για πιο ενδιαφέρουσα τροπή στο ταξίδι. Οι Tangerine Dream το 1974 με το album Phaedra έδωσαν έμφαση στη μελωδία δημιουργώντας και τη λεγόμενη σχολή του Βερολίνου.

(Σήμερα οι επιρροές του krautrock είναι πολύ μεγάλες, από τους Radiohead μέχρι τους Tortoise και από το post rock μέχρι την electronica. Ιδιαίτερα ο Brian Eno πέρασε και στις δημιουργίες του έντονα αυτές τις επιρροές μεταλλάσσοντας και τις μουσικές του συνεργασίες).

http://www.discogs.com/lists/The-Krautrock-Top-100/795

NIKOPOL

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.